Sürtünme Kuvveti Konu Anlatımı

3.Ünite: Kuvvetin Ölçülmesi ve Sürtünme
2.Bölüm: Sürtünme Kuvveti

Sürtünme Kuvveti Nedir?

þ  Cisim ile temas ettiği yüzey arasında gerçekleşen
ve hareketini zorlaştıran etkidir.
Sürtünme kuvvetinin özellikleri?
µ Yönü, hareket yönüne zıttır,
µ Yüzeyin cinsine bağlıdır,
µ Ağırlık artınca sürtünme artar,
µ Duranın hareketini zorlaştırır,
µ Harekete geçiremez,
µ Hareketi başlatabilmemiz için sürtünmeyi yenmemiz gerekir,
µ Yavaşlatır ve durdurur,
µ Pürüzlüde fazla, kaygan (pürüzü az olan) yüzeyde azdır,
µ Temas gerektiren bir kuvvettir.
Sürtünme Kuvveti Nelere Bağlıdır? 1-) Cismin ağırlığına:
Ağırlık artar ise artıyor.
2-) Yüzeyin cinsine:
Yüzeyin pürüzü artınca artıyor.
Not: Katı cisimlerdeki sürtünme, yüzeyin büyüklüğüne bağlı değil. 
Sürtünme kuvvetini azaltmak için?
µ Yüzeyleri pürüzsüzleştir (parlat),
µ Tekerlek tak,
µ Makineleri yağla,
µ Zeminleri ıslat,
µ Zemini kar veya buz yap.
Sürtünme kuvvetini artırmak için?
µ Kış lastikleri ve zincir tak,
µ Tabanı tırtıklı botlar giy.
þ  Temas eden yüzeylerden birinin veya ikisinin pürüzünü (girinti ve çıkıntısını) artırmak gerekir.
Örnek-Deney:
Ü  Oyuncak arabamızı halı üzerinde ve tahta parke üzerinde sürelim.
Ü  Arabamız hangi yüzeyde daha kısa yol gider?
Ü  Halı üzerinde pürüz daha fazla olduğu için daha kısa yol gider.
Hava Direnci nedir?
µ Havadaki sürtünme kuvvetine “hava direnci” ismi verilir,
µ Hava içerisinde hareket eden cismin hareketini zorlaştırır.
µ Cismin havadaki hızını azaltır,
µ Cismin yüzeyi büyüdükçe hava direnci de artar,
Örnek-Deney:
Ü  Fotokopi kâğıdını önce düzgün şekilde sonra buruşturarak serbest düşmeye bırakalım,
Ü  Kâğıdımız, hangi durumda daha süratli düşmektedir?
Ü  Buruşuk kâğıtta havayla temas eden yüzey daha küçük olduğu için daha hızlı düşer.
Su Direnci nedir?
µ Sudaki sürtünme kuvvetine “su direnci” ismi verilir.
µ Su içerisinde hareket eden cismin hareketini zorlaştırır.
Örnek-Deney:
Ü  İki sürahiden birisine su koyalım birisi ise boş (yani hava) olacak şekilde
silgiyi bu sürahilerin içine düşecek şekilde serbest düşmeye bırakalım,
Ü  Silgimiz hangi sürahide daha yavaş düşer?
Ü  Su dolu kapta silgimiz daha yavaş düşer.
Not: Su direnci, hava direncinden daha fazladır.
Hava direncinin azaltılması için?
µ Uçak/araç önünün sivri olması,
µ Bisiklet sürenin öne eğilmesi,
Su direncinin azaltılması için?
µ Balıkların pullu olması,
µ Gemi önünün “V” gibi olması,
µ Dalgıç kıyafeti giyilmesi.
Sürtünmenin bazı olumlu etkileri?
µ Yürümek,
µ Yazı yazmak,
µ Ayakta düşmeden durmak,
µ Bardağı tutmak,
µ Paraşüt ile güvenle yere inmek,
µ Meteor isimli taşların sürtünerek parçalandığı için yere düşmemesi.
Sürtünmenin bazı olumsuz etkileri?
µ Elbisemizi/ayakkabımızı aşındırır/yıpratır,
µ Makine parçaları aşınır/yıpranır,
µ Ağır eşyaları hareket ettiremeyiz,
µ Gürültüye neden olur.
Not: Yüzeyler pürüzsüz gibi görünür ama mikroskop altında bakınca girinti ve çıkıntılar görülür.

Dosyayı İndirmek İçin Buraya Tıklayın

Sitemizin alt kısmından yorum yazarak bize destek olmayı unutmayın.