4. Ünite Madde ve Değişim
3. Bölüm: Isı ve Sıcaklık
Isı Nedir?
þ Sıcaklığı yüksek olandan düşük olana aktarılan enerji.
µ Birimi joule (J) veya
kalori (cal),
è Maddeler yandığında ısı verir,
è Doğal gaz, odun, kömür ve petrol ürünleri, ısı veren yakıtlardır,
è Bütün enerjilerin kaynağı Güneş.
Sıcaklık Nedir?
þ
Alınan veya verilen
ısının göstergesidir.
µ Isı alan ısınır ve sıcaklığı artar,
µ Isı veren soğur ve sıcaklığı azalır.
è Elimize aldığımız buz bizden ısı alır ve sıcaklığımız düşer.
- Buz ise ısı alır ve sıcaklığı
artar.
è Sıcaklığı 38°C ye çıkan bir çocuğa buz torbası dokundurulduğunda ısı
vereceğinden sıcaklığı düşer.
Isı Alışverişi
µ Isı,
sıcak maddeden soğuk maddeye doğru hareket
eder,
è Örnek:
-
Cisimlerden
sıcaklığı 20 °C olandan 10 °C olana doğru
ısı akışı gerçekleşir.
-
Belirli
bir süre sonra her iki cismin son sıcaklıkları aynı olur.
µ Birbirine temas eden maddelerin sıcaklıkları aynı ise ısı
alış-verişi gerçekleşmez,
µ Madde taneciklerden oluşur ve ısı alan maddenin tanecikleri daha hızlı
hareket etmeye başlar,
Sıcaklık Artışı Nelere Bağlıdır?
µ Madde miktarına bağlıdır.
þ Eşit ısı verilen aynı iki madde için madde miktarı az olanın sıcaklık artışı diğerinden fazla olur.
- Yukarıdaki şekilde özdeş ısıtıcılar ile eşit sürelerle ısıtılan suların aldıkları ısı miktarları eşittir.
-
Eşit süre ısıtılan 50 gram suyun sıcaklığı, 100 gram suyun
sıcaklığından daha fazla artar.
Günlük Hayattan Örnek:
è Bebeğe mama hazırlarken sıcaklığın hızlıca artırılması ve böylelikle suyun hemen kaynaması için miktarı az konur.
µ Verilen ısı miktarına bağlıdır.
þ Farklı ısı verilen eşit miktarlı aynı iki madde için aldığı ısı miktarı az olanın sıcaklık artışı diğerinden daha az olur.
è Örnek:
- Aynı miktar
su bulunan II. kap
daha az ısı aldığı için sıcaklık artışı I. kaptan daha az olur.
þ Sonuç:
µ Isı ve sıcaklık farklı kavramlardır.
µ Günlük
hayatmızda bu iki kavramı doğru kullanmalıyız.
Dosyayı İndirmek İçin Buraya Tıklayın
